Piotr Nejman:
Dzień dobry, witamy wszystkich serdecznie na spotkaniu poświęconym badaniu GOZ (gospodarka obiegu zamkniętego). Ta nazwa zapisana brzmi bardzo ciekawie natomiast w gruncie rzeczy nie pomyśleliśmy o tym jak się będzie wypowiadało :)

Dagmara Krzesińska:
Dzień dobry! GO Z!

Agata Szczotka-Sarna:
Dzień dobry! GOOOOOZ!

P.N: Jeśli ktoś ma jakieś ciekawe pomysły jak wypowiedzieć tę nazwę to jesteśmy otwarci.
Witamy wszystkich jeszcze raz serdecznie, chcielibyśmy dziś w trakcie krótkiego live-a opowiedzieć o naszym wspólnie prowadzonym projekcie, tj o projekcie badania GOZ poświęconemu cyrkularności firm w Polsce. Dziś powiemy trochę więcej o koncepcji badania, jego przebiegu, harmonogramie. Postaramy się również odpowiedzieć na Państwa pytania w tym zakresie.
Jesteśmy tu dziś w trójkę, nasza trójka to osoby reprezentujące organizacje stojące za badaniem więc zapraszam do przedstawienia się.

Agata Szczotka-Sarna / Interseroh:
Dzień dobry, nazywam się Agata Szczotka Sarna i reprezentuję firmę Interseroh. Nas to badanie interesuje i weszliśmy w nie dlatego, że nasza firma zajmuje się gospodarką o obiegu zamkniętym właściwie od początku istnienia dlatego jest to dla nas obszar nienowy ale jesteśmy ciekawi jak wygląda on w głowach innych. Ja osobiście zajmuję się w Interseroh zrównoważonym rozwojem i dla mnie jest to też ciekawe połączenie myślenia o goz-ie z myśleniem o zrównoważonym rozwoju.

Dagmara Krzesińska / Koalicja na Rzecz Polskich Innowacji:
Reprezentuję dziś Koalicję na Rzecz Polskich Innowacji. Jestem szefową KPI, która realizuje działania z obszaru Circular Economy w projekcie "Harmless Future Club", którego celem jest zmniejszanie negatywnego wpływu organizacji na otoczenie, to w dużym skrócie. KPI jest organizacją, która zrzesza biznes, administrację, NGO-sy i naukę po to by zwiększać szanse na rozwój innowacji w Polsce.


Piotr Nejman / Fundacja Circular Poland:
Ja nazywam się Piotr Nejman i jestem prezesem Fundacji Circular Poland, która ma na celu propagowanie idei gospodarki obiegu zamkniętego w Polsce, promowanie dobrych praktyk, standardów rynkowych ale również łączenie firm i wspieranie firm w budowaniu goz w Polsce między innymi przez realizację takich projektów jak circular hub, który prowadzimy.

Jeśli chodzi o samo badanie, przejdźmy przez jego koncepcję. Na początek kilka słów wstępu o samej idei badania, jego genezie i przebiegu. Organizatorami badania są 3 podmioty: Fundacja Circular Poland, Interseroh, Koalicja na Rzecz polskich Innowacji.

Celem badania jest przyjrzenie się temu jak firmy w polsce podchodzą do tematu zamykania obiegu: jakie działania realizują, gdzie napotykają bariery, czy transformacja to dla nich szansa na rozwój czy z niepokojem patrzą na nowe regulacje, jakie mają potrzeby w sferze wewnętrznych działań, wewnętrznych regulacji, mechanizmów zachęt i ekosystemu wsparcia. Z pewnością naszym celem nie jest oceniać firmy i ich działania. NIe chcemy firm porównywać i mówić kto robi to dobrze a kto robi to źle. Raczej chcieliśmy zmapować różnego rodzaju rozwiązania, zaznaczyć, na którym etapie cyklu życia produktu się koncentrują.

To co jest ważne to to, że jest to pierwsza fala badania, pierwsze podejście do niego. Wiemy, że może ono zawierać pewne niedoskonałości i chętnie byśmy o nich usłyszeli od każdego kto chciałby nam posłużyć feedbackiem, informacją zwrotną. Każde badanie zaprojektowane po raz pierwszy daje nam wiedzę o tym jak powinno być zaprojektowane tak aby rzeczywiście zdobyć informacje na których nam zależy.

Sam przebieg projektu wygląda w ten sposób: zaczęliśmy ankietą, badaniem ilościowym, badaniem on-line trwającym ok 15 minut. W drugiej części będziemy spotykali się z respondentami w ramach badań pogłębionych. W pierwszej części dowiemy się co natomiast w drugiej dlaczego. Chcemy porozmawiać z ekspertami, z przedstawicielami firm żeby wejść głębiej w temat GOZ, poznać różne perspektywy a przy okazji zebrać ciekawe case studies, które będą mogły znaleźć się w raporcie. Raport zostanie opublikowany pod koniec marca. Chcemy żeby miał swoją premierę w czasie wydarzenia "Harmless Future Club". Będzie on zawierał poza opublikowaniem wyników badania również komentarze, wywiady, zebrane case studies. Chcemy na jego podstawie stworzyć pewne scenariusze dla rozwoju gospodarki obiegu zamkniętego w Polsce. Samo wydanie raportu będzie połączone z promocją, które odbędzie się podczas wydarzenia "Harmless Future Club", o którym wspomniała Dagmara. W ramach kolejnych kroków chcemy zbudować scenariusze optymalnego rozwoju. Chcemy pokazać gdzie firmy prowadzą działania, w jaki sposób je realizują. Chcielibyśmy w ramach współpracy promować dobre praktyki, zminimalizować bariery. Wynikami chcemy podzielić nią z administracją rządową. Chcemy aby zgromadzony materiał był bazą do warsztatów edukacyjnych.

Zapraszamy na stronę http://circularpoland.org/badanie-goz i wzięcie udziału w badaniu!

Ankieta jest pierwszym punktem kontaktu i na jej podstawie będziemy zapraszać Państwa do dalszych rozmów.

D.K.: Spotkanie "Harmless Future Club" odbędzie się 25.03.2021 ale o nim będziemy informować odrębnie.
"Harmless Future Club" ma taką formułę w KPI, że jest wynikiem doświadczeń innych grup roboczych a trochę wyewoluował do własnej postaci. Przyjęliśmy taki format, że spotykamy się raz na kilka tygodni w gronie ekspertów. Te spotkania mają 2 części. 1 - to spotkanie, które odbywa się w gronie zamkniętym, za zamkniętymi drzwiami. Podczas niego rozmawiamy na tematy, które są dla nas istotne. Praktycy dzielą się wiedzą i mówią o tym jakie działania podejmują, jakie napotykają bariery. Circular economy jest jednym z 4 głównych obszarów, którym poświęcimy czas w tym roku. W 2 giej części, po krótkiej przerwie spotykamy się w formie spotkania otwartego, debaty publicznej.
Wierzymy głęboko, że zaadresowanie wątku circular economy będzie bardzo efektywne.

P.N. Rzeczywiście formuła spotkań jest bardzo ciekawa i daje możliwość wymiany doświadczeń oraz pozwala w pewnym sensie kreować przebieg spotkania.

D.K. Takie jest założenie KPI - my mamy pomysł na spotkanie ale to uczestnicy mają wpływ na kierunek, w którym zmierzamy. Uważamy, że nie mamy patentu na wiedzę i potrzebne jest nam takie szerokie spektrum opinii abyśmy mogli wybierać ścieżki najbardziej efektywne i możliwe do realizacji.

P.N. Skoro jesteśmy przy tematach ogólnych powiedzcie proszę czym w ogóle jest dla Was "Circular Economy"?


A.S.S. W firmie myślimy o gospodarcze obiegu zamkniętego jak o nastawieniu. Są oczywiście narzędzia. mapy, plany, regulacje, SGS-sy (sustainable development goals) ale bez mindsetu na to co ma się wydarzyć i że to jest określony kierunek, w którym idziemy nie da się nic zmienić. GOZ jest sposobem myślenia i to takim sposobem myślenia od początku tego jak żyje dany produkt, proces, ścieżka. To jest nasz sposób myślenia ale on się nie wziął z nikąd. Wynika on z doświadczenia firmy Interseroh, o rodowodzie niemieckim, które wzięło się ze sposobu myślenia mocno uporządkowanego, nastawionego na rezultat. Zdajemy sobie sprawę, że dzięki naszemu nastawieniu możemy realizować pomysły trudno "realizowalne". Bez nastawienia ja za bardzo tego "GOZ-u" nie widzę.

D.K. Trudno coś dodać do tego co Agata powiedziała bo się z tym w pełni zgadzam i generalnie o tym często mówię, że nie wiele da się zrobić samymi hasłami. Bez podejścia do tematu od podstaw, w pełnym spektrum, niewiele daje. Jesteśmy już dosyć mocno znudzeni pr-owymi wydmuszkami. GOZ jest takim obszarem gdzie konkretny efekt ma znaczenie. Możemy o tych efektach mówić w sposób policzalny i nazywać to jakie przynosi to rezultaty. Taki pragmatyzm i pokazywanie efektów jest tu bardzo ważne.

Warto skorzystać z tej wiedzy co już jest. Pokazywać istniejące rozwiązania. Ty Piotr jak z rękawa sypiesz takimi obrazami. Tak skromnie tu występujesz a to Ty jesteś inicjatorem i pomysłodawcą całego przedsięwzięcia.

P.N. Trochę tak jest :)

Ja myślę podobnie o circular economy jak wy. A dlaczego pytam? Bo uczestnicząc w wielu projektach, rozmawiając z wieloma firmami widzę, że to rozumienie tematu jest bardzo wąskie i często ogranicza się od zarządzania odpadami, recyklingu.

Dla mnie Circular economy to myślenie o tym jak działamy już na samym etapie koncepcyjnym. To co robimy, jak działamy, myślenie o tym jak to co opuszcza naszą fabrykę będzie funkcjonowało w perspektywie miesięcy, lat. Na przykład dziś wymieniałem filtr w oczyszczaczu powietrza. NIgdzie nie znalazłem informacji co mam z nim zrobić po wykorzystaniu. Prawdopodobnie producent nie zaplanował całego cyklu związanego z odbiorem, z możliwością jego napełnienia, ponownego wykorzystania. Dla mnie CE to właśnie taki sposób myślenia i kwestia projektowania modeli biznesowych.

Myśląc o idei badania mamy taki pogląd/ wgląd jak wygląda rozwój circular economy za granicą. Czy myślicie, że będzie coś takiego jak "polska droga do cyrkularności"? Czy nasze podejście jest specyficzne?

A.SZ.S Ta droga na pewno będzie odrębna. Natomiast różni się tym, że przekroczyliśmy taką granicą pomiędzy tym co jest regulacją konieczną aby iść do przodu a tzw "przeregulowaniem" czyli takim nadmiernym naciskiem na przedsiębiorców niekoniecznie w odpowiednich punktach. W związku z tym ten GOZ się będzie u nas różnił bo innowatorzy muszą się z tym mierzyć z jednej strony. Z drugiej strony nie widać wsparcia aby te innowacje pchać do przodu. W tym sensie nasza droga do GOZ-u się na pewno różni.


D.K. W pełni się zgadzam z Agatą jeśli chodzi o przeregulowanie. Nie jest ono dobre w żadnym obszarze a w szczególności w tych, które dopiero się kształtują. Zmiany tu następują tak szybko, że projektowanie ścisłych regulacji nie jest dobre i może odnosić skutek odwrotny do zamierzonego - może zniechęcać do wdrażania takich zmian. Może być to właśnie jedno z zadań w ramach harmless future clubu moglibyśmy takie tematy legislacyjne podejmować. Wiem, że jest wiele organizacji, które taki dialog z administracją podejmują ale jestem zdania, że im więcej jest takich podmiotów a ten głos jest w miarę spójny i racjonalny tym jest większa szansa przekonania administracji do korekty regulacji zwłaszcza jeśli możemy wskazać i zaproponować rozwiązania. Taka jest też specyfika naszej organizacji KPI, że chcemy mieć poczucie sprawstwa.

P.N. Jest jeszcze taki aspekt związany ze współpracą firm i ze wzajemnym zaufaniem. KPI jest przykładem tego, że firmy potrafią współpracować i mówić 1 głosem. Obserwując to co się dzieje za granicą, większość ciekawych przypadków, w ogóle całe circular economy, mówi się o tym, że takie rozwiązania powstają na styku, tam gdzie łączą się ze sobą firmy. Tam gdzie następuje współpraca. Wymieniając się wiedzą, technologiami tylko wtedy jest to możliwe, żeby te idee cyrkularności urzeczywistnić.

Ja od kilku miesięcy organizuję "Circular Hub", miejsce, które łączy ze sobą firmy po to żeby mogły wspólnie budować rozwiązania cyrkularne. Jednak co mnie trochę zaskoczyło często słyszę - "fajnie ale będzie tam nasza konkurencja".

D.K. Tak, znamy to…

A.SZ.S. Mówiłam, że tak będzie :)

D.K. Nie jest tak oczywiście do końca. My współpracujemy z ekspertami reprezentującymi firmy ale to są zawsze konkretni ludzie. Zapraszając kogoś do współpracy zapraszam konkretną osobę kiedy po pierwsze wiem, że są ekspertami a po drugie wiem, że potrafią pracować w pewnej otwartości. Grupy i pracę konstruuję tak aby te osoby miały komfort pracy nawet mając świadomość, że będzie tam konkurencja. Staramy się wspierać i wzmacniać jednostki, które z nami współpracują tak aby czuły się pewnie i mogły przekonywać swoje organizacje. Jest to oczywiście problem jednak trzeba pracować nad zmianą. Argumentem, który może pomóc jest to, że ten nasz wspólny interes jest ważniejszy niż to, która wyda pierwsza komunikat prasowy etc. Za 5 lat każdy z nas może pracować w innej organizacji natomiast będziemy wszyscy żyć dalej na tej samej planecie. Oczywiście każda firma ma swój interes ale w kontekście tego o czym mówimy ten interes jest ponad tym wszystkim. Już pr owcom zostawmy robotę żeby każda firma zbudowała swój fejm :)


A.SZ.S. Super, że Ty mówisz i w pojawiło się też w wypowiedzi Piotra to słowo "zaufanie". Jak pewnie wiecie, a propos tej specyfiki specyfiki polskiej, która tutaj padła, my no nie mamy szczególnie dużego zaufania, ani do siebie ani do instytucji.

D.K. Niski kapitał.


A.SZ.S Jest to ten rodzaj roboty, którą naprawdę trzeba wykonać. I To wspieranie jednostek w organizacjach, o którym mówi Dagmara, mi osobiście jest bardzo bliskie bo ja to widzę tutaj na przykład takich projektów gdzie nawet drobne działania takie zero waste-owe, dla pracowników są wdrażane, to właśnie się często zaczyna od 1 człowieka. Ja nie mówię, że GOZ się rozhula nagle od 1 człowieka. Ale w sumie dlaczego nie? Dlaczego miałby się nie rozhulać od 1 człowieka :) Więc cieszę, się, że ten wątek tutaj pada. Mi on jest bardzo bliski i ja też mam nadzieję, że to co Ty Piotr mówiłeś a propos samego badania, że to nie chodzi o porównywanie. To chodzi o to żebyśmy wszyscy zobaczyli, w którym miejscu jesteśmy i na czym stoimy. I żeby to jakby też dla tych, którzy są z nami i dla tych którzy będą to badanie realizować, będą je wypełniać, że to też będzie jasne i to też będzie jakby jasny sygnał, że dotyczy nas wszystkich a nie tylko tej firmy, która te dane dostarcza.


D.K. Taka diagnoza jest bardzo potrzebna, mi się wydaje.


P.N. Tak. No taki był cel, taka była koncepcja i od tego wyszliśmy, że jest to potrzebne faktycznie.

Żeby może nie zabierać więcej czasu z tego pięknego przedpołudnia, właściwie to już południa bo już tu siedzimy 30 minut.To może bym tylko poprosiłbym Was o to, żebyście każda powiedzieli może jakieś 1 zdanie takie podsumowania czy zachęcenia do tego żeby wziąć udział w samym badaniu.

D.K. Myślę, że z mojej perspektywy dołożenie swojej cegiełki i podzielenie się wiedzą jest cenne zwłaszcza, że to i to należy podkreślić że w badaniu można podać dane na temat firmy ale można też ankietę wypełnić anonimowo. To jest istotne. Te informacje są zazwyczaj na końcu więc możemy to teraz powiedzieć żeby się Państwo nie stresowali.

P.N. Tak to jest słuszne zastrzeżenie, o którym zapomniałem. Faktycznie tak jest.


D.K. Więc tutaj ja rozumiem, że czasami bywają w różnych organizacjach różne obiekcje więc to być może jest jakaś szansa. Ta wiedza dla nas będzie bardzo cenna. Po pierwsze będziemy mieli jakiś punkt wyjścia do dalszej rozmowy. To nam pozwoli też uporządkować jakieś priorytety, kierunki tego co każda z naszych organizacji indywidualnie i wspólnie ale też inni bo przecież badaniem będziemy się dzielić, mogą realizować, będzie stanowić jakiś punkt odniesienia. Ja zawsze mam taki kłopot z tematami, w których się siedzi, że troszeczkę mamy tę perspektywę zaburzoną. Prawda? No bo jednak jesteśmy sfokusowani i będę często przywoływać historię, która mnie bardzo dużo w życiu nauczyła. Gdy pracując w korporacji i realizując program włączenia cyfrowego seniorów, akademię seniora, razem z akademią rozwoju filantropii chcieliśmy dowiedzieć się jaka jest sytuacja na temat wykluczenia seniorów w Polsce i zapytaliśmy naszych partnerów koalicji ówczesnej, w której działałam - "dojrzałość w sieci", co o tym myślą. Pamiętam każdy miał inne zdanie, każdy miał zupełnie inne priorytety, zupełnie inaczej diagnozował ten problem. Pamiętam, że mój guru współpracy i budowania partnerstw Tomasz Szymanek powiedział tak: " Daga to jest zupełnie normalne bo każdy patrzy z perspektywy tego co robi ale "big picture" my nie mamy. Nie mamy tej wiedzy." Nie było badań, nie było punktu odniesienia i zdecydowaliśmy się na zrobienie raportu, pierwszego w Polsce wtedy, który mówił o tym co naprawdę się dzieje. O czym my mówimy w ogóle. I to nam tak uporządkowało później pracę. I było punktem wyjścia przez wiele lat ogromu organizacji i instytucji publicznych. I ja tak po cichu sobie marzę, że być może to badanie też będzie takim małym krokiem ku zebraniu pewnej wiedzy, która będzie siłą argumentu już dużo mocniejszą niż nasze poszczególne, indywidualne doświadczenia i punkty widzenia. O tak.


A.SZ.S. Bardzo mi się Dagmara podoba co mówiłaś o tym marzeniu. Ja podzielam to marzenie. I co więcej mam nadzieję, że inni będą marzyć z nami. A potem je wspólnie zrealizujemy, że tak faktycznie się uda.

Ale a propos tego jak zachęcić do udziału w badaniu to chciałam powiedzieć, że to hasło "big picture" jest tutaj kluczowe. Bo na razie w tym naszym "big picture" to jest pełno martwych pikseli. I tak naprawdę to są te wszystkie firmy, które mają okazję i mam nadzieję, że wypełnią tę ankietę. Stańcie się żywimy pikselami! Jakby pozwólcie nam, pomóżcie nam ten obraz zbudować żeby on faktycznie był "big picture" i żeby nie był dead picture tylko taki naprawdę alive. Może nawet jakiś świetny film się z tego potem ułoży, z tych obrazków. Ale zupełnie serio, im więcej tych punkcików ożyje kolorami, informacjami, tym ten obraz będzie ciekawszy i mam nadzieję, że nas doprowadzi do jakichś konkluzji. Może pewne bańki przebije i będziemy przynajmniej wiedzieli co poza tą bańką jest.

P.N. Dzięki. Ponieważ wy zaczęłyście i opowiedziałyście pięknie w sferze takiej idei to może ja tak przekładając to na sferę praktyczną - no na pewno od Circular Economy odwrotu nie ma. I to raczej można powiedzieć, że będzie to będzie taki podstawowy paradygmat gospodarczy w najbliższych latach. I to widać to po zarówno po działaniach na poziomie Unii Europejskiej, Stanów Zjednoczonych, widać, że to będzie zyskiwało na znaczeniu. Wiemy też i widać z ostatnich lat w jaki sposób regulacje wpływały, czasami drastycznie na przedsiębiorców i na środowisko, w którym oni się musieli poruszać i nowe regulacje. Co prawda one były bardzo skutecznie czasami, te regulacje. Bo okazywało się, że...


D.K. Bez nich byśmy nie poszli dalej często.


P.N. Tak, dokładnie. Nagle się okazywało się np że słomki nie muszą być plastikowe i to nie jest wcale wielkie wyzwanie i świat się nie zawalił.


A.SZ.S. Że w ogóle nie muszą być się okazało.


P.N. Tak, że w ogóle nie mogą być. To Agata też kiedyś fanie opowiadała o tych ustawieniach domyślnych i o tym czy musimy dostawać od razu wszystkie elementy i jak to wpływa na to jak zużywamy różne zasoby. Ale przełożenie tego na… Wydaje mi się, że to jest, że patrząc na to jak to się będzie rozwijało, że to jest tak naprawdę nieuchronne to każdą firmę to czeka i póki teraz jest jeszcze chwila czasu żeby też zmapować to wszystko, mieć właśnie ten "big picture, o którym mówiły dziewczyny, możemy zastanowić jak przełożyć to na działania firmy, na modele biznesowe, na współpracę i jakby na spokojnie zacząć zmieniać swoją działalność, swoje produkty. To jest coś na czym firmy mogą naprawdę bardzo dużo zyskać bo lepiej jest coś robić z wyprzedzeniem, mając chwilę oddechu niż pod presją, czy regulacyjną czy pod presją braku surowców, ich cen. Więc to jest chyba najlepszy moment by rzeczywiście budować te innowacje. Chcemy być innowacyjnym krajem więc budujmy też innowacje cyrkularne.

Ja tylko przypomnę na zakończenie, że na część tą ilościową, wyniki ankiety, czekamy do 10 marca. Czasu jest dużo ale tak naprawdę jest bardzo mało. Byłoby pewnie świetnie gdyby zdecydowali się Państwo wziąć udział w tym badaniu i zrobili to na tyle wcześnie żebyśmy jeszcze mieli szansę zaprosić Was do wywiadu, do rozmowy. Bardzo chętnie te osoby, które oznaczą, że podadzą swoje dane i chcą udział wziąć w spotkaniu z nami będziemy chętnie się spotykać, rozmawiać, pogłębiać te informacje a ciekawe case'y, wypowiedzi użyjemy w raporcie także też jest możliwość pokazania swoich dokonań. Także jeszcze raz zachęcamy do wzięcia udziału.

Na stronie http://circularpoland.org

D.K. Chciałam dodać, że będziemy również zapraszać Państwa na nasze debaty uczestników badania, którzy zostawią kontakt. Oczywiście poza tą warstwą badania chcielibyśmy podtrzymać tą relację nie ukrywamy, że to jest początek.

P.N. Tak. Być może zrobimy jeszcze jakieś spotkania live, spotkanie informacyjne więc śledźcie też tutaj profile na mediach społecznościowych pewnie jeszcze wrócimy w perspektywie najbliższych dni z jakimś krótkim spotkaniem, updejtem a zapraszamy Was do wypełnienia ankiety, wzięcia udziału w badaniu, do budowania z nami, do tego żebyście się ujawnili jako te piksele w tym naszym wielkim big picture. A Wam Agata, Dagmara bardzo dziękuję za dzisiejsze spotkanie i za dzisiejszą bardzo ciekawą rozmowę i będziemy dalej współpracować przy tym i wielu innych mam nadzieję projektach.

D.K. Dzięki, to była przyjemność!

A.SZ.S. Dzięki, do zobaczenia!